Φυσικό Περιβάλλον (4)
Γενικές πληροφορίες – Ιστορικά στοιχεία
Η Πάρνηθα είναι βουνό της Αττικής που μαζί με τα όρη Ποικίλο, Αιγάλεω , Πεντέλη και Υμηττό περικλείει την πρωτεύουσα και τα περίχωρά της. Διοικητικά υπάγεται στους δήμους Αχαρνών, Φυλής, Ωρωπού και Διονύσου. Έχει συνολική έκταση 300τ.χλμ και η υψηλότερη κορυφή της είναι η Καραμπόλα (1413μ). Η ονομασία Πάρνηθα προέρχεται από την λέξη <<Πάρνης>> που έχει προέλευση από την αρχαία Πελασγική γλώσσα. Κατά τον Νέζη, η ρίζα της είναι συγγενής με τις λέξεις Πάρνωνας και Παρνασσός. Η Πάρνηθα έχει ανακηρυχθεί περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και ένα σημαντικό της τμήμα απαρτίζει τον ομώνυμο Εθνικό δρυμό. Έχει ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000 ενώ αποτελεί και σημαντικό καταφύγιο για τα πουλιά (SPA). Η ευρύτερη περιοχή της Πάρνηθας διαθέτει 16 κορυφές με υψόμετρο μεγαλύτερο των 1000μ. και 43 που υπερβαίνουν τα 700μ. Στην περιοχή Μαυροβούνι έχει χτιστεί το καζίνο της Πάρνηθας MontParnes και η πρόσβαση γίνεται είτε με αυτοκίνητο, είτε με το τελεφερίκ.
Αρχαιολογικοί χώροι / Σπήλαια :
Η Πάρνηθα θεωρείται το πιο οχυρωμένο βουνό της Αρχαίας Ελλάδας καθώς ήταν προπύργιο της Αττικής. Στην περιοχή βρίσκουμε περισσότερα από 20 σπήλαια και βάραθρα. Τα σημαντικότερα είναι το σπήλαιο του Πανός, της Αγίας Τριάδας και το σπηλαιοβάραθρο του Νταβέλη. Από τα βάραθρα σημαντικότερα είναι στην κορυφή Κεραμίδι, το βάραθρο του Ταμιλθίου , της Γκούρας και της Δεκέλειας. Στην περιοχή της Δεκέλειας βρίσκεται και ο τάφος του ποιητή Σοφοκλή.
Χλωρίδα
Στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας βρίσκουμε 1.100 είδη φυτικών ειδών. Κυρίαρχο είναι η Χαλέπιος Πεύκη. Άλλα είδη που συναντούμε είναι το Πουρνάρι, Φυλλίκι, Αριά, Κουμαριά, Βελανιδιά, Οξύκερδος, Ρείκια, Σπαρτά, Αγριολεύκες, Σχίνα, Μυρτιές, Κουτσουπιές, Κέδρα, Δρύς, Όστριες , Αγριελιές, Φράξοι, Αγριοκορομηλιές, Σφενδάμια, Πλατάνια, Ιτιές. Δυο αποκλειστικά είδη της Πάρνηθας είναι η καμπανούλα του Celsius και το αγριογαρύφαλλο. Υπάρχουν πάνω από 100 σπάνια είδη κάποια από τα οποία βρίσκονται μόνο στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικό είναι η Κεφαλληνιακή ελάτη (Abiescephalonica), που σχηματίζει το μοναδικό ελατοδάσος της Αττικής. Μαζί με την ελάτη συμβιώνει και η Mαύρη Πεύκη (Pinusnigra). Τέλος, τα μανιτάρια παρουσιάζουν πλούσια ποικιλία με 81 είδη από τα οποία 5 είναι δηλητηριώδη και το 1 θανατηφόρο.
Πανίδα
Από τα 116 είδη θηλαστικών της χώρας τα 42 απαντώνται στην Πάρνηθα. Τα 35 είναι προστατευόμενα και τα 23 από αυτά σπάνια. Ο κυριότερος εκπρόσωπος της πανίδας του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας είναι το Κόκκινο Ελάφι (cervuselaphus). Μικρός πληθυσμός επίσης ζει στην Ροδόπη και στην περιοχή Ραφταναίων – Πραμάντων Ηπείρου. Μαζί με το ζαρκάδι (capreoluscapreolus ) και το πλατώνι (damadama) είναι τα μοναδικά είδη ελαφιών που ζουν στην Ελλάδα. Ο πληθυσμός των κόκκινων ελαφιών που ζουν στην Ελλάδα ανέρχεται στα 1000 ζώα. Επίσης, υπάρχει ένας μικρός αριθμός Κρητικού αιγάγρου που ζει ελεύθερα .
Τα είδη θηλαστικών – που έχουν πάρει την ελληνική ονοματολογία από τον Κανέλλη- είναι τα εξής:
Ελληνική ΟνομασίαΣκατζόχοιρος Τυφλασπάλακας Σπιτομυγαλίδα Χωραφομυγαλίδα Κηπομυγαλίδα Ετρουσκομυγαλίδα Νυχτονόμος Τρανορινόλοφος Μικρορινόλοφος Ρινόλοφος του Blasius Πτερυγονυχτερίδα Μικρομυωτίδα Πυρρομυωτίδα Τρανομυωτίδα Μικρονυκτοβάτης Νυκτοβάτης Λευκονυχτερίδα Νυχτερίδα του Nathusius Νανονυχτερίδα Βουνονυχτερίδα Ωτονυχτερίδα Παρδαλονυχτερίδα Λαγός Σκίουρος Δενδρομυωξός Δασομυωξός Μικροτυφλοπόντικας Νανοκρικετός Αρουραίος Μεσογείου Σκαπτοποντικός Βραχοποντικός Δασοποντικός Κρικοποντικός Μαυροποντικός Δεκατιστής Σταχτοποντικός Τσακάλι Σκύλος Αλεπού Νυφίτσα Κουνάβι Ασβός Γάτα Ελάφι |
Επιστημονική ΟνομασίαErinaceusconcolor Talpa caeca Crocidura russula Crocidura leucodon Crocidura suaveolens Suncus etruscus Tadarida taeniotis Rhinolophus ferrumequinum Rhinilophus hipposideros Eptesicus serotinus Miniopterus schreibersi Myotis blythi Myotis emarginatus Myotis myotis Nyctalus leisleri Nyctalus noctula Pipistrellus kuhli Pipistrellus nathussil Pipistrellus pipistrellus Pipistrellus savil Plecotus auritus Vespertilio murinus Lepus europaeus Sciurus vulgaris Dryomys nitedula Glis glis Spalax leucodon Cricetulus migratorius Microtus guentheri Pitimys savii Apodemus mystacinus Apodemus sylvaticus Apodemus flavicollis Rattus rattus Rattus norvegicus Mus domesticus Canis aureus Canis familiaris Vulpes vulpes Mustela nivalis Martes foina Meles meles Felis catus Cervus elaphus |
Τα είδη πτηνών που συναντούμε είναι τα εξής 132 για τα οποία χρησιμοποιείται η επιστημονική ονοματολογία κατά Voous
|
Πελαργός Όρνιο Σφηκιάρης Φιδαετός Διπλοσάϊνο Τσιχλογέρακο Γερακίνα Αετογερακίνα Χρυσαετός Βραχοκιρκίνεζο Μαυροκιρκινεζο Νανογέρακο Δενδρογέρακο Μαυροπετρίτης Πετρίτης Πετροπέρδικα Νησιώτικη Περδικα Ορτύκι Μπεκάτσα Καστανοκέφαλος Γλάρος Ασημόγλαρος Αγριοπερίστερο Φασσοπερίστερο Φάσσα Δεκοχτούρα Τρυγόνι Κούκος Τυτώ Γκιώνης Μπούφος Κουκουβάγια Χουχουριστής Νανόμπουφος Γιδοβύζι Σταχτάρα Ωχροσταχτάρα Σκεπαρνάς Αλκυόνα Μελισσοφάγος Χαλκοκουρούνα Τσαλαπετεινός Στραβολαίμης Δρυοκολάπτης Παρδαλοτσικλιτάρα Γαλιάντρα Μικρογαλιάντρα Κατσουλίερης Δενδροσταρήθρα Βραχοχελίδονο Χελιδόνι Δενδροχελίδονο Σπιτοχελίδονο Δενδροκελάδα Λιβαδοκελάδα Κιτρινοσουσουράδα Σταχτοσουσουράδα Λευκοσουσουράδα Νεροκότσυφας Τρυποφράχτης Θαμνοψάλτης Κοκκινολαίμης Αηδόνι Κοκκινούρης Καρβουνιάρης Καστανολαίμης Μαυρολαίμης Σταχτοπετρόκλης Ασπροκώλα Πετροκότσιφας Γαλαζοκότσυφας Χιονότσιχλα Κότσυφας Τσίχλα Κεδρότσιχλα Κοκκινότσιχλα Τσαρτσάρα Ωχροστριτσίδα Κοκκινοτσιροβάκος Μαυροτσιροβάκος Μουστακοτσιραβάκος Δενδροτσιροβάκος Θαμνοτσιροβάκος Κηποτσιροβάκος Μαυροσκούφης Δασοφυλλοσκόπος Δενδροφυλλοσκόπος Χρυσοβασιλίσκος Βασιλίσκος Μυγοχάφτης Νανομυγοχάφτης Κρικομυγοχάφτης Μαυρομυγοχάφτης Κλειδωνάς Βουνοπαπαδίτσα Ελατοπαπαδίτσα Γαλαζοπαπαδίτσα Καλόγερος Δενδροτσοπανάκος Βραχοτσοπανάκος Βουνοδενδροβάτης Καμποδενδροβάτης Συκοφάγος Αετομάχος Γαιδουροκεφαλάς Κοκκινοκεφαλάς Κίσσα Καρακάξα Κιτρινοκαλιακούδα Κοκκινοκαλιακούδα Κάργια Κουρούνα Κόρακας Ψαρόνι Σπουργίτης Δενδροσπουργίτης Πετροσπουργίτης Σπίνος Χειμωνόσπινος Σκαρθάκι Φλώρος Καρδερίνα Λούγαρο Φανέτο Σταυρομύτης Χοντρομύτης Χρυσοτσίχλονο Σιρλοτσίχλονο Βουνοτσίχλονο Βλάχος Σκουρόβλαχος Αμπελουργός Τσιφτάς |
Ciconia ciconia Gyps fulvus Pernis apivorus Circaetus gallicus Accipiter gentilis Accipiter nisus Buteo buteo Buteo rufinus Aquila chrysaetos Falco tinnunculus Falco vespertinus Falco columbarius Falco subbuteo Falco eleonorae Falco peregrinus Alectoris graeca Alectoris chukar Coturnix coturnix Scolopax rusticola Larus rudibundus Larus cacchinans Columba livia Columba oenas Columba palumbus Streptopelia decaocto Streptopelia turtur Cuculus canorus Tyto alba Otus scops Bubo bubo Athene noctua Strix aluco Asio otus Caprimulgus europaeus Apus apus Apus pallidus Apus melba Alcedo atthis Merops apiaster Coracias garrulus Upupa epops Jynx torquilla Picus viridis Dendrocoposmajor Μelanocorypha calandra Calandrella brachydactyla Galerida cristata Lullula arborea Ptyonoprogne rupestris Hirundo rustica Hirundo daurica Celichon urbica Anthus trivialis Anthus pratensis Motacilla flava feldegg Motacilla cinerea Motacilla alba Cinclus cinclus Troglodytes troglodytes Prunella modularis Erithacus rubecula Luscinia megarhynchos Phoenicurus phoenicurus Phoenicurus ochruros Saxicola ruberta Saxicola torquata Oenanthe oenanthe Oenanthe hispanica Monticola saxatilis Monticola solitaries Turdus torquatus Turdus merula Turdus philomelos Turdus pilaris Turdus iliacus Turdus viscivorus Hippolais pallid Sylvia cantillans Sylvia melanocephala Sylvia rueppelli Sylvia hortensis Sylvia communis Sylvia borin Sylvia atricapilla Phylloscopus sibilatrix Phylloscopus collybita Regulus regulus Regulus ignicapillus Muscicapa striata Ficedula parva Ficedula albicolis Ficedula hypoleuca Parus lugubris Parus montanus Parus ater Parus caeruleus Parus major Sitta europaea Sitta neumayer Certhia familiaris Certhia brachydactyla Oriolus oriolus Lanius collurio Lanius minor Lanius senator Garrulous glandarius Pica pica Pyrrhocorax graculus Pyrrhocorax pyrrhocorax Corvus monedula Corvus corone cornix Corvus corax Sturnus vulgaris Passer domesticus Passer montanus Petronia petronia Fringilla coelebs Fringilla montifringilla Serinus serinus Carduelis chloris Carduelis carduelis Carduelis spinus Carduelis cannabina Loxia curvirostra Cocc. coccothraustes Emberiza citrinella Emberiza cirlus Emberiza cia Emberiza hortulana Emberiza caesia Emberiza melanocephala Miliaria calandra |
Τα είδη ερπετών και αμφιβίων που συναντούμε είναι 30 και ακολουθούν την ελληνική ονοματολογία από τον Χονδρόπουλο:
|
Σαλαμάνδρα Κοινός Τρίτωνας Χωματόφρυνος Πρασινόφρυνος Δενδροβάτραχος Ελληνικός βάτραχος Ευκίνητος βάτραχος Λιμνοβάτραχος Μεσογειακή χελώνα Ελληνική χελώνα Κρασπεδωτή χελώνα Κυρτοδάκτυλος Κονάκι Τυφλίτης Αβλέφαρος Λιακόνι Οφιόμορος Πρασινόσαυρα Αιγαιόσαυρα Τοιχόσαυρα Ταυρική Γουστέρα Σκουληκόφιδο Δενδρογαλιά Σαίτα Σπιτόφιδο Σαπίτης Νερόφιδο Γατόφιδο Οχιά Λαφίτης |
Salamandra Triturus vulgaris Bufo bufo Bufo viridis Hyla arborea Rana graeca Rana dalmatina Rana ridibunda Testudo hermanni Testudo graeca Testudo marginata Cytodactylus kotshyi Anguis fragillis Ophisaurus apodus Ablepharus kitaibelii Chalcides ocellatus Ophiomorus punctatissimus Lacerta trilineata Podarcis erhardii Podarcis muralis Podarcis taurica Typhlops vernicularis Coluber gemonensis Coluber najadum Elaphe situla Malpolonmonspessulanus Natrix natrix Telescopus fallax Vipera ammodytes Elaphe quatuorlineata |
Δράσεις
Η Πάρνηθα, λόγω της μικρής απόστασης από την Αθήνα και του καλού οδικού δικτύου της, καθίσταται ένας ιδανικός τόπος αναψυχής. Στην περιοχή πραγματοποιούνται δραστηριότητες όπως πεζοπορία, σε ένα εκτεταμένο δίκτυο από μονοπάτια ιδιαίτερου φυσικού κάλλους (Θρακομακεδόνες –Αυλώνας, Αμυγδαλέζα –Μονή Κλειστών ,Θρακομακεδώνες –Καταφύγιο Φλάμπουρι), αναρρίχηση, ορεινή ποδηλασία και Ξεναγήσεις με την συνοδεία του επιμελητή ξεναγού Εθνικών Δρυμών.
Στον πυρήνα του εθνικού Δρυμού της Πάρνηθας βρίσκονται και τρεις μεγάλοι χώροι αναψυχής με κατάλληλες υποδομές για φαγητό και παιχνίδι.
Πρόσβαση
Η Πάρνηθα απέχει μόλις 30 χλμ. από το κέντρο της Αθήνας. Μετά τη φωτιά του 2007 προσεγγίζεται μόνο από τη νότια πλευρά της. Ασφαλτοστρωμένος δρόμος ξεκινά από τους πρόποδες της Πάρνηθας (θέση τελεφερίκ) και καταλήγει στην Αγ. Τριάδα (υψόμετρο 1.020 μ), τον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού. Η περιοχή μπορεί να προσεγγιστεί οδικώς διαφορετικά με την λεωφορειακή γραμμή 724.
Επικοινωνία:
Δασαρχείο Πάρνηθας Λεωφ. Θρακομακεδόνων 142, Αχαρνές . Τ.Κ. 13601
Τηλ.: 210 2434061-3
fax.: 210 2434064
Έκθεση εικόνων
https://www.pesydap.gr/%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%B9-%CE%BC%CE%B5%CE%BB%CE%B7/%CE%B1%CF%87%CE%B1%CF%81%CE%BD%CE%AD%CF%82/itemlist/category/41-%CF%86%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%BD#sigProGalleria067feb3785
Γενικές πληροφορίες - Ιστορικά στοιχεία
Στις Αχαρνές βρίσκεται ο επιβλητικότερος και καλύτερα διατηρημένος μυκηναϊκός θολωτός τάφος της Αττικής ο οποίος ανακαλύφθηκε στα 1879 από Γερμανούς αρχαιολόγους, στην πλαγιά τεχνητού λόφου. Ο τάφος χρονολογείται στην ΥΕ III εποχή (14ος -13ος αι. π.Χ). Αποτελείται από το δρόμο, δηλαδή το διάδρομο που οδηγούσε στον τάφο, το στόμιο και το θάλαμο. Είναι υπόγειος, κτισμένος µε σχετικά μικρές πέτρες ακανόνιστου σχήµατος και το σχήμα του κωνικό. Εξωτερικά η θόλος καλύπτεται µε χώμα παραπέμποντας έτσι σε ένα είδος τύμβου.
Χλωρίδα:
Φοίνικες, ευκάλυπτοι, πεύκα, ακακίες, χαρουπιές
Πρόσβαση
Οδός: Λεωφόρος Φιλαδελφείας 205
Στάση: 5η στάση Κόκκινου Μύλου
Λεωφορείο : Γ9
Έκθεση εικόνων
https://www.pesydap.gr/%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%B9-%CE%BC%CE%B5%CE%BB%CE%B7/%CE%B1%CF%87%CE%B1%CF%81%CE%BD%CE%AD%CF%82/itemlist/category/41-%CF%86%CF%85%CF%83%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B2%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%BD#sigProGalleriab5a5e3087b
Χλωρίδα
Πεύκα, γκαζόν.
Πρόσβαση
Οδός: Αχαρνών και Φυτά
Στάση: Μιλτιάδου
Λεωφορείο : 733
Γενικές πληροφορίες - Ιστορικά στοιχεία
Πρόκειται για λόφο στα σύνορα του Δήμου Αχαρνών με τους Δήμους Άνω Λιοσίων και Ζεφυρίου. Κατά τον Frazer στα δυτικά του λόφου των 40 Μαρτύρων υπήρχαν ίχνη αρχαίων τειχών ενώ κατά τον Traill οι λόφοι του Προφήτη Ηλία και των 40 Μαρτύρων ήταν κέντρο των αρχαίων Αχαρνών. Στην αρχαιολογική συλλογή Αχαρνών έχουν μεταφερθεί ορισμένα από τα ευρήματα αυτά και στον περίβολο της εκκλησίας υπάρχουν ακόμη αράβδωτοι κίονες κ.α. Όλη η δασική έκταση του λόφου έχει αναδασωθεί .
Χλωρίδα
Πεύκα, ακακίες , ευκάλυπτοι, θάμνοι, φρύγανα.
Πρόσβαση
Οδός: Αχαρνών και Μελούνας
Στάση: Πολυκατοικίες
Λεωφορείο: 878, 879